
Wisconsin Saib yog ib lub koom haum nonprofit, nonpartisan xov xwm. Subscribe rau peb ntawv xov xwm rau cov dab neeg qub thiab peb cov xov xwm hnub Friday roundup.
Cov Democrats ua kev zoo siab rau hnub Tuesday kev xaiv tsa ntawm Milwaukee County Circuit Court Tus Kws Txiav Txim Janet Protasiewicz mus rau Wisconsin Tsev Hais Plaub Siab, ua kom muaj 4-3 lub tsev hais plaub liberal feem ntau. Tab sis lwm qhov kev xaiv tsa tau ua rau muaj kev xav tias Republicans tuaj yeem rhuav tshem cov neeg feem coob tshiab los ntawm kev foob Protasiewicz.
Rep. Dan Knodl, R-Germantown, yeej qhov 8th Senate District tshwj xeeb kev xaiv tsa, muab Republicans ob feem peb feem coob hauv xeev Senate. Qhov ntawd yog qhov pib rau Senate tshem tawm cov neeg tuav haujlwm. Ib pawg neeg feem coob, uas Republicans tuav, tuaj yeem foob.
Tab sis kev tsim cai lij choj los tawm tsam kev ncaj ncees yuav coj Wisconsin kev nom kev tswv mus rau hauv cov dej uas tsis muaj peev xwm. Cov neeg tsim cai lij choj tau liam tias tsuas yog ib tus kws txiav txim plaub hauv xeev keeb kwm - xyoo 1853 (thiab Senate tsis raug txim) - thiab cov kws paub txog kev cai lij choj hu rau kev tshem tawm niaj hnub no raws li qhov tseeb tam sim no tsis zoo li, hais txog cov ntsiab lus zoo ntawm cov txheej txheem.
Xav paub ntau ntxiv nyob rau lub Topic no
Kev kwv yees txog Republican-coj impeachments ntawm Democratic Gov. Tony Evers lossis lwm tus neeg ua haujlwm hauv xeev tau khiav tawm, tshwj xeeb tshaj yog tom qab Knodl hais tias nws yuav qhib rau tshem Milwaukee cov neeg txiav txim plaub ntug los ntawm chaw ua haujlwm, suav nrog Milwaukee County District Tus Kws Lij Choj John Chisholm thiab tejzaum nws yog Protasiewicz ua tus kws txiav txim plaub ntug. Knodl tau hais tias nws yuav tsis pom zoo tshem Evers, vim nws muaj peev xwm ua haujlwm nrog nws. Knodl tsis tau hais tias nws puas yuav txiav txim siab tshem tawm Protasiewicz hauv nws lub Tsev Hais Plaub Siab.
Knodl hais tias "Yog tias muaj qee tus nyob sab nraud uas ua tsis ncaj, uas ua tsis tiav ntawm lawv txoj haujlwm, peb muaj sijhawm los tuav lawv lub luag haujlwm," Knodl hais. WISN-TV's UpFront lub hli tas los.
Tab sis kev foob tsis yog yuav tsum tau siv rau kev sib txawv nom tswv lossis kev ua haujlwm tsis zoo.

"Lub Rooj Sib Tham tuaj yeem foob ib tus neeg raug xaiv los ntawm kev pov npav feem ntau raws li cov laj thawj tshwj xeeb: kev coj tsis ncaj hauv chaw ua haujlwm lossis rau kev ua txhaum cai lossis kev ua txhaum cai," Wisconsin Cov Sawv Cev Raug Cai memo no.
Senate Feem Ntau Tus Thawj Coj Devin LeMahieu, R-Oostburg, lees paub tias qhov pib hauv kev xam phaj nrog WISN-TV hnub Wednesday hais tias, "peb yuav tsis siv kev foob los thim kev xaiv tsa lossis lwm yam zoo li ntawd."
Nws tau hais tias "Yuav liam rau ib tus neeg lawv yuav xav tau ua qee yam hnyav, yog li tsis yog, peb tsis tab tom nrhiav kom pib txheej txheem foob raws li qhov xwm txheej tsis tu ncua hauv Wisconsin," nws hais.
Lwm txoj hauv kev muaj tus qauv tshem tawm qis dua, tab sis muaj kev pov npav siab dua
Muaj lwm txoj hauv kev los tshem tawm cov kws txiav txim plaub ntug thiab kev ncaj ncees tshwj xeeb hauv lub xeev txoj cai lij choj, hu ua "address," uas tsis tas yuav muaj kev sim ua ntej Pawg Neeg Saib Xyuas.
Xyoo 1971 txoj cai lij choj hauv lub xeev qhia meej tias yog vim li cas rau tshem tawm cov kws txiav txim plaub ntug thiab kev ncaj ncees los ntawm cov txheej txheem chaw nyob yuav tsum muaj feem xyuam rau "kev coj tsis ncaj" lossis vim lawv "tsis muaj lub cev lossis lub hlwb tsim nyog los siv cov kev txiav txim plaub ntug ntawm lub chaw haujlwm."
Lub xeev txoj cai lij choj txhais cov kev coj tsis ncaj raws li "yuav ua txhaum txoj cai ntawm txoj cai ntawm kev txiav txim siab ncaj ncees; txhob txwm los yog pheej tsis ua hauj lwm; ib txwm ua tsis taus pa, vim yog haus dej haus cawv lossis siv tshuaj txaus ntshai, uas cuam tshuam rau kev ua haujlwm ntawm kev txiav txim siab; los yog raug txim ntawm kev ua txhaum cai."
Yog tias Republicans xav tshem tawm Protasiewicz, lawv yuav tos saib seb nws puas muaj cai rau cov xwm txheej uas nws tau qhia qee yam kev tsis ncaj ncees - kev ua txhaum cai ntawm kev txiav txim plaub ntug - hais tias Daniel Suhr, tus kws lij choj Cedarburg uas yav dhau los ua haujlwm hauv Republican Gov. Scott Walker txoj kev tswj hwm.
"Tsuas yog hais tias nws txoj kev sib tw tag nrho yog qhov tsis txaus ntseeg rau qhov tsis txaus ntseeg, kuv xav tias lwm txoj hauv kev yog hais, ntawm qhov tshwj xeeb, cov ncauj lus tshwj xeeb no, koj tsis tuaj yeem ua ncaj ncees, lossis koj yeej tsis tuaj yeem tshwm sim tsis ncaj ncees, uas yog tus qauv. uas txoj cai tau teeb tsa, ”Suhr hais.

Thaum lub rooj sib tham Republicans tuav cov feem ntau yooj yim uas xav tau los foob cov tub ceev xwm rau kev noj nyiaj txiag lossis kev ua txhaum cai, lawv tsis muaj ob feem peb feem ntau xav tau rau kev tshem tawm raws li txheej txheem chaw nyob, uas suav nrog cov teeb meem kev coj ua tsis zoo xws li kev txiav txim plaub ntug.
Qhov tseeb hais tias cov txheej txheem chaw nyob muaj tus qauv qis dua rau kev tshem tawm, tab sis qhov kev pov npav ntau dua li kev foob yog qhov tseem ceeb, Chad Oldfather, tus xibfwb ntawm Marquette University Law School hais.
"Nws yog qhov tsis txaus ntseeg hais tias Protasiewicz tau koom nrog 'kev coj tsis ncaj hauv chaw ua haujlwm' thaum nws tseem tsis tau ua haujlwm," Oldfather hais. “'Kev coj tsis ncaj,' tshwj xeeb tshaj yog nyob rau lub sijhawm uas Wisconsin Txoj Cai Lij Choj tau txais, feem ntau tau nkag siab tias yog hais txog cov neeg siv chaw ua haujlwm rau pej xeem kom tau txais txiaj ntsig ntawm tus kheej - tsis yog txoj cai lossis kev cai lij choj, tab sis kev tswj tus kheej. Qhov ntawd yog raws li kev cai lij choj Asmeskas ntev ntev uas cov kws txiav txim plaub tsis raug foob tsuas yog vim tias txoj cai nrog lub hwj chim foob tsis nyiam cov kws txiav txim plaub ntug. "
Yuav ua li cas yog tias muaj kev tsis sib haum xeeb txog Txoj Cai Lij Choj txoj kev tuav pov hwm kev foob? Tom qab ntawd Wisconsin Lub Tsev Hais Plaub Siab yuav txiav txim siab, raws li nws muaj nyob hauv lwm lub xeev, hais tias Miriam Seifter, tus xibfwb ntawm University of Wisconsin-Madison Law School.
Seifter tau hais tias "Qhov kev foob uas tam sim ntawd ua raws li kev xaiv tsa dawb thiab ncaj ncees tsis yog lub cim ntawm kev noj qab haus huv kev ywj pheej," Seifter tau hais. "Kev tsis lees paub txog kev noj nyiaj txiag lossis kev ua txhaum cai, impeaching tus kws txiav txim plaub ntug uas nyuam qhuav yeej qhov kev xaiv tsa tsis txaus ntseeg yuav ua rau muaj kev ntxhov siab tsis txaus siab rau cov neeg xaiv tsa."
Kev sim ntawm Levi Hubbell
Tsuas yog ib tus kws txiav txim plaub ntug hauv Wisconsin keeb kwm tau ntsib qhov kev txiav txim plaub ntug: Levi Hubbell, raws li a Wisconsin Tsev Hais Plaub System biography.
Hubbell zaj dab neeg thiab 1853 kev sim muab keeb kwm yav dhau los ntawm cov txheej txheem foob thiab ua rau pom kev sib cav niaj hnub no nyob ib puag ncig lub luag haujlwm ntawm kev koom tes hauv Wisconsin kev xaiv tsa kev txiav txim plaub ntug.

Plaub xyoos tom qab tuaj txog hauv Milwaukee los ntawm New York, Hubbell - tus neeg ua haujlwm zoo tshaj plaws uas ua rau muaj kev xav tsis thoob ntawm Milwaukee txoj kev lag luam los ntawm kev ua zoo rau German Catholic thiab Irish pov npav - tau raug xaiv los txiav txim hauv lub tsev hais plaub hauv 1848, tib lub xyoo Wisconsin tau los ua ib lub xeev, raws li 1998 Marquette Law Review sau ntawv los ntawm historian Ellen Langill.
Cov neeg tawm tswv yim thaum lub sijhawm txiav txim siab yuav ua li cas lub xeev thawj qhov kev xav tsis yog haiv neeg tau dhau los ua "clandestinely partisan," Langill sau.
Hubbell tau ua haujlwm rau thawj lub Tsev Hais Plaub Siab Wisconsin uas yog ib feem ntawm nws lub luag haujlwm hauv tsev hais plaub. Nws tau los ua tus thawj coj ncaj ncees hauv xyoo 1851 ua ntej lub Tsev Hais Plaub Siab Tshaj Lij tau tsim nyob rau xyoo 1853.
Tib lub xyoo ntawd nws raug liam ntawm ntau yam kev foob, suav nrog kev xa cov lus txiav txim tsis ncaj ncees, siv nyiaj tsis raug, lees txais nyiaj xiab thiab rooj sib hais hauv lub tsev hais plaub uas nws muaj kev txaus siab nyiaj txiag. Qee qhov kev sib tham tau nthuav tawm txog kev tshem Hubbell los ntawm cov txheej txheem chaw nyob, uas yuav tsis xav tau kev sim, tab sis Hubbell tau thov rau Senate sim.
Pawgntseeg impeached nws, tab sis Senate thaum kawg tau txiav txim rau nws.
Langill tau sau tias "Kev pov npav kom zam Hubbell tau xa cov nthwv dej poob siab thoob plaws Circuit Court thib ob," Langill tau sau. "Ntau tus ntawm nws cov neeg koom nrog thiab Democrats zoo siab rau cov xov xwm, thaum ntau tus kws txiav txim plaub thiab kws lij choj tau hnov txog kev ntxhov siab thiab tsis ntseeg."
Lub nonprofit Wisconsin Watch (www.WisconsinWatch.org) koom tes nrog WPR, PBS Wisconsin, lwm cov xov xwm tshaj tawm thiab University of Wisconsin-Madison Tsev Kawm Ntawv Xov Xwm thiab Kev Sib Txuas Lus. Txhua yam haujlwm tau tsim, tshaj tawm, tshaj tawm lossis tshaj tawm los ntawm Wisconsin Watch tsis tas yuav cuam tshuam cov kev xav lossis kev xav ntawm UW-Madison lossis ib qho ntawm cov koom tes.