Ib qhov kev txiav txim siab tseem ceeb tshaj plaws hauv tsev hais plaub hauv Wisconsin keeb kwm kev nom kev tswv tau sib cav ntau yam tsis pub lwm tus paub. Cov lus sib cav tau ua nyob rau hauv cov lus luv luv uas tau rov kho dua los yog tiv thaiv tag nrho los ntawm pej xeem saib. Cov pov thawj tau muab zais. Feem ntau ntawm cov neeg foob tau tsis qhia npe.
Qib ntawm kev zais cia "yog ib yam uas kuv tsis tau hnov txog qhov tshwm sim hauv Wisconsin," hais tias David Schultz, tus kws tshaj lij txoj cai lij choj hauv University of Wisconsin uas tau saib xyuas lub Xeev Tsev Hais Plaub Siab tau 40 xyoo.
Tshwj tsis yog lub tsev hais plaub siab txiav txim siab tsis muab nws cov ntaub ntawv, cov pej xeem yuav nyob twj ywm tsis quav ntsej txog qhov tseeb tag nrho thiab cov lus sib cav uas nws tau txiav txim siab thaum nws kaw lawm qhov kev tshawb nrhiav John Doe II yog nyob rau ntawm Gov. Scott Walker txoj kev sib tw - paub nyob rau hauv lub tsev hais plaub cov ntaub ntawv raws li "Unnamed Movant No. 1."
Leaked thiab inadvertently unsealed cov ntaub ntawv qhia tias Walker tsa loj, tsis pub dawb rau ostensibly ywj siab nom tswv pawg, uas nyob rau hauv lem khiav "tso tawm tshaj tawm" ua ntej 2011 thiab 2012 Senate rov qab xaiv tsa thiab 2012 gubernatorial rov qab. Cov no tsis muaj kev tswj hwm, kev sib txuas lus me me feem ntau yog npaj los cuam tshuam kev xaiv tsa yam tsis muaj kev tawm tswv yim rau lossis tawm tsam ib tus neeg sib tw.
Thaum ob qhov kev foob hais txog kev tua neeg sojntsuam thiab ib feem peb foob los ntawm tus kws lij choj Francis Schmitz sim cawm nws tau ua lawv txoj hauv kev mus rau Tsev Hais Plaub Siab, feem ntau ntawm cov neeg ncaj ncees. pom zoo hais tias feem ntau ntawm cov teeb meem yuav tsum tau sib cav nyob rau hauv zais cia los tiv thaiv "cov lus tim khawv uas tej zaum yuav yuam kev los yog tsis muaj tseeb los ntawm kev ua pej xeem."
Lub Xya Hli 2015, los ntawm 4-2 pov npav, lub tsev hais plaub xaus qhov kev sojntsuam, tshaj tawm tias qhov kev coj ua hauv kev tshawb xyuas tsis yog txhaum cai thiab xaj kom cov ntaub ntawv pov thawj rov qab mus rau cov ntsiab lus lossis rhuav tshem. Lub tsev hais plaub tom qab tau hloov kho nws cov lus txiav txim kom coj cov pov thawj uas tseem tshuav raug xa mus rau lub tsev hais plaub. Tsis muaj leej twg raug them.
Tab sis cov lus nug tseem nyob: Dab tsi tiag tiag Walker ua tom qab qhov xwm txheej los tawm tsam qhov rov qab? Cov pov thawj dab tsi tau muab pov thawj tias ob tus neeg ncaj ncees muaj kev tsis sib haum xeeb? Cov kws lij choj puas tau ua phem rau lawv qhov kev txiav txim siab hauv kev tshawb nrhiav cov haujlwm uas cov neeg sib cav tau tiv thaiv kev hais lus nom tswv raws li Thawj Kev Hloov Kho?
Thiab qhov tseem ceeb, lub tsev hais plaub puas tau ua raws li txoj cai thiab ua ntej thaum nws txiav txim siab kaw qhov kev tshawb xyuas? Lossis puas yog, raws li Kev Ncaj Ncees Shirley Abrahamson tau hais rau nws qhov kev tsis pom zoo, koom nrog "kev sim siab kom ncav cuag nws qhov kev xav tau los ntawm txhua yam uas tsim nyog"?
Thaum Lub Kaum Hli, ob pawg neeg tsis muaj txiaj ntsig thiab tsis koom nrog - Wisconsin Freedom of Information Council thiab Wisconsin Center for Investigative Journalism - tau ua ntawv thov. pej xeem cov ntaub ntawv thov nrog Diane Fremgen, tus neeg ua haujlwm ntawm Lub Tsev Hais Plaub Siab, thov kom qhib cov ntaub ntawv.
Fremgen tsis kam lees qhov kev thov, hais tias lub tsev hais plaub tau hais kom nws tswj hwm "cov ntaub ntawv qee yam" nyob rau hauv rooj plaub nyob rau hauv lub foob - txawm tias cov ntaub ntawv tseem ceeb xws li cov lus tsa suab thiab cov lus luv luv ua rau lub tsev hais plaub.
Muaj, peb nkag siab, kev txhawj xeeb txog kev tso qee cov khoom pov thawj uas txuas nrog rau cov ntaub ntawv hauv tsev hais plaub, vim tias cov pov thawj no tau raug ntes tsis raug cai los ntawm cov kws lij choj thiab yuav tsum tau kaw. Tab sis Fremgen txiav txim siab tsis cais cov plaub hau, tsis kam tag nrho cov lus thov.
Abrahamson, rau nws feem, tau sib cav rooj plaub yuav tsum qhib, sau ntawv, "Cov pej xeem muaj txoj cai lij choj, txoj cai lij choj thiab txoj cai lij choj ntawm kev nkag mus rau kev txiav txim plaub ntug thiab cov ntaub ntawv txiav txim plaub ntug."
Peb pom zoo.
Koj Txoj Cai Paub yog ib kab lus txhua hli uas tau muab los ntawm Wisconsin Freedom of Information Council (www.wisfoic.org), ib pab pawg rau qhib tsoom fwv. Dee J. Hall yog pab pawg tus tuav ntaub ntawv thiab tswj xyuas ntawm Wisconsin Center for Investigative Journalism.