Nws tau yog ib xyoos loj rau qhov tseeb. Tus naj npawb ntawm cov chaw kuaj xyuas qhov tseeb xws li PolitiFact thiab FactCheck.org tau loj hlob los ntawm 15 rau 52. Peb muab nws ua ib qho kos npe tias cov neeg siv xov xwm txuas ntxiv thov cov ntaub ntawv meej, txhim khu kev qha.
Nyob rau tib lub sijhawm, cov xov xwm cuav thiab dag ntxias tsim los tsim cov nyiaj tau los sai - zoo li qhov no kiag li fabricated dab neeg: "FBI Tus Neeg Saib Xyuas Kev Ua Phem Txhaum Cai Hauv Hillary Email Leaks Pom Tuag Hauv Kev Pom Zoo Kev tua neeg-Kev tua tus kheej" - tau ua dej nyab hauv kev tshaj xov xwm, ua rau ntau tus neeg tsis muaj dab tsi tab sis qhov tseeb. Cov tuam txhab xws li Facebook thiab Google yog nyuam qhuav pib kom paub txog lawv lub luag haujlwm hauv kev coj cov neeg siv kom paub cov ntaub ntawv raug.
Ntawm lub koom haum nonprofit thiab nonpartisan Wisconsin Center for Investigative Journalism, qhov tseeb yog ib yam uas peb xav txog txhua lub sijhawm. Ib kauj ruam tseem ceeb hauv peb cov txheej txheem tshwm sim tom qab tus neeg sau xov xwm ua tiav ib zaj dab neeg tab sis ua ntej zaj dab neeg mus txog peb cov neeg nyeem ob lub qhov muag: kev tshuaj xyuas qhov tseeb.
Txhua daim ntawv tshaj tawm peb tsim los ntawm kev tshuaj xyuas nruj. Tus Thawj Saib Xyuas Haujlwm Dee J. Hall, lossis lwm tus kws tshuaj xyuas qhov tseeb, feem ntau siv sijhawm li yim thiab 12 teev nrog tus kws tshaj xov xwm txheeb xyuas txhua lo lus. Tack rau lub sij hawm nws yuav siv sij hawm rau vet multimedia ntsiab lus, thiab peb siv tsawg kawg yog ob hnub tag nrho soj ntsuam txhua pob loj peb faib.
Peb ntseeg tias nws yog lub sijhawm siv tau zoo.
Hall hais tias "Peb nyob hauv cov ntaub ntawv thiab qhov tseeb ua lag luam," Hall hais. "Nws yog nyob ntawm tus neeg kho xov xwm xaiv los khiav peb cov dab neeg, thiab lawv yuav tsum muaj peev xwm ntseeg tau peb."
Vim tias txawm tias qhov yuam kev me me xws li lub npe sau tsis raug tuaj yeem ua rau lub Chaw muaj kev ntseeg siab, peb ua txhua qhov kev ntsuas peb tuaj yeem tshaj tawm nrog qhov tseeb.
Rau txhua tus neeg qhov tseeb - lub npe lossis hnub nyoog, daim ntawv tshaj tawm lub npe, cov ntsiab lus ntawm cov xwm txheej, cov lus tsocai lossis txawm tias qhov kev xav - tus neeg sau xov xwm yuav tsum tsim cov pov thawj ntawm nws los ntawm qhov chaw ntseeg tau. Ntawm cov ntawv luam tawm ntawm zaj dab neeg, tus kws tshuaj xyuas qhov tseeb suav qhov tseeb, thaum tus neeg sau xov xwm qhia thiab cim nws cov pov thawj txhawb nqa, uas tseem luam tawm.
Nws yog ib qho ntawm cov txheej txheem sib koom ua ke hauv xyoo 2009 los ntawm peb cov npoj yaig ntawm Lub Chaw Pabcuam Kev Ncaj Ncees rau Kev Ncaj Ncees - ib qho uas peb tau txais los txhim kho qhov tseeb ntawm peb cov neeg sau xov xwm tom qab ob ntawm peb cov ntawv tshaj tawm ntxov tshaj plaws muaj qhov yuam kev.
Txhua qhov kev txheeb xyuas qhov tseeb qhia qhov xav tau rau kev hloov kho ntxiv txhawm rau txhim kho qhov tseeb. Hall thiab tus neeg sau xov xwm kuj xav txog seb ib zaj dab neeg hais txog lub ntsiab lus tag nrho thiab ncaj ncees.
Hall tau hais tias "Muaj qee lub sijhawm thaum lub sijhawm tshuaj xyuas qhov tseeb uas koj txheeb xyuas qhov tsis sib xws hauv kev tshaj tawm," Hall hais. "Cia peb hais tias qhov tseeb koj xav tias yog qhov tseeb yog tawm, qhov ntawd txhais li cas ntxiv?"
Nws tsis yog qhov txawv txav rau tus neeg sau xov xwm raug xa mus ua cov lus ceeb toom ntxiv tom qab thawj zaug tshuaj xyuas.
Thaum kawg, txhua zaj dab neeg muaj cov ntawv tuab ntawm cov ntaub ntawv tshawb xyuas qhov tseeb uas tuaj yeem siv tau yooj yim thiab tshuaj xyuas.
Cov neeg sau xov xwm yav tom ntej tau kawm txog kev tshawb xyuas qhov tseeb
Ntxiv rau kev tsim cov ntawv xov xwm zoo, lwm qhov tseem ceeb ntawm peb lub luag haujlwm yog kev cob qhia cov neeg sau xov xwm tam sim no thiab yav tom ntej. Peb tsom rau instill peb obsession nrog raug nyob rau hauv lawv, ib yam nkaus thiab.
Xyoo no peb pib ua haujlwm nrog Lub Observatory, ib tug tub kawm ntawv qhov chaw kuaj xyuas qhov tseeb tsim los ntawm Michael Wagner thiab Lucas Graves, kws qhia ntawv ntawm University of Wisconsin-Madison Tsev Kawm Ntawv ntawm Kev Sau Xov Xwm thiab Kev Sib Txuas Lus. Peb pab tshawb xyuas qhov tseeb txhua zaj dab neeg Lub Observatory luam tawm.
Rau cov tub ntxhais kawm thawj txoj haujlwm, ob peb lub sijhawm tau siv sijhawm li peb teev rau ib nplooj ntawv. Tab sis raws li cov tub ntxhais kawm paub txog cov lus nug uas peb nug, lawv tau kawm los cia siab tias theem ntawm kev nthuav dav - thiab cov kev sib tham tom ntej tau zoo dua.
Hall hais tias kev xav ntawm qhov chaw koj tau txais txhua daim ntaub ntawv yog kev qhuab qhia zoo rau txhua tus neeg sau xov xwm los txhim kho.
"Nws yog ib txoj kev sib txawv ntawm kev saib koj zaj dab neeg - zoo li txhua lo lus yuav raug sib tw," nws hais.
Nyob rau lub sij hawm ntxhov siab no, qhov no zoo nkauj npaum li qhov tseeb.
Cara Lombardo yog Wisconsin Center for Investigative Journalism tshaj tawm cov neeg ua haujlwm. Thaum nws ua haujlwm hauv lub caij ntuj sov dhau los ntawm Milwaukee Journal Sentinel, Lombardo tau tshawb xyuas qhov tseeb rau pawg neeg xov xwm PolitiFact.
Cov nonprofit Wisconsin Center rau Kev Tshawb Xyuas Xov Xwm (www.WisconsinWatch.org) koom tes nrog Wisconsin Cov Xov Xwm Zej Tsoom, Wisconsin Cov Xov Xwm Rau Pej Xeem, lwm cov xov xwm tshaj tawm thiab UW-Madison Tsev Kawm Ntawv Xov Xwm thiab Kev Sib Txuas Lus. Txhua yam haujlwm tsim, tshaj tawm, tshaj tawm lossis tshaj tawm los ntawm Lub Chaw tsis tas yuav cuam tshuam cov kev xav lossis kev xav ntawm UW-Madison lossis ib qho ntawm cov koom tes.
Rov luam tawm tsab xov xwm no
Cov haujlwm no yog ntawv tso cai los ntawm a Cov Tswv Yim Muaj Peev Xwm Muaj Tshab-NoDeriv Txiaj Ntsig 4.0 International Daim Ntawv Tso Cai.
- Yuav tsum muab credit, hauv hom ntawv no: “Los ntawm Dee J. Hall, Wisconsin Watch”
- Yog tias luam tawm online, koj yuav tsum suav nrog cov ntawv txuas thiab txuas rau ntawm wisconsinwatch.org
- Yog tias koj qhia zaj dab neeg hauv social media, thov hu rau @wisconsinwatch (Twitter, Facebook thiab Instagram)
- Tsis txhob muag zaj dab neeg - nws yuav tsis raug muag raws li ib qho khoom lag luam.
- Tsis txhob muag tshaj tawm tawm tsam zaj dab neeg. Tab sis koj tuaj yeem luam tawm nws nrog kev tshaj tawm ua ntej muag.
- Koj lub vev xaib yuav tsum suav nrog txoj hauv kev tseem ceeb los tiv tauj koj.
- Cov ntsiab lus ntxiv uas tau ntim nrog peb zaj dab neeg yuav tsum tau sau npe.
- Cov neeg siv tuaj yeem rov luam tawm peb cov duab, duab kos duab, duab thiab ntau yam ntsiab lus tsuas yog nrog cov dab neeg uas lawv tau tshwm sim thawj zaug. Koj yuav tsis cais cov ntsiab lus multimedia rau kev siv ib leeg.
- Yog tias peb xa koj daim ntawv thov hloov lossis tshem tawm Wisconsin Watch cov ntsiab lus ntawm koj lub xaib, koj yuav tsum pom zoo ua tam sim ntawd.
Yog xav paub ntxiv txog kev tshaj tawm cov cai, thov hu rau Andy Hall, tus thawj coj ua haujlwm, ntawm ahall@wisconsinwatch.org