Lake Kegonsa muaj cov dej tsis zoo nyob hauv Yahara cov pas dej. Daim duab yog lub pas dej me me puam ntawm La Follette County Park hauv Stoughton. Mike DeVries / The Capital Times
Sijhawm Nyeem Ntawv: 5 feeb

Dej Hiav Txwv: Part 4

Nov yog qhov thib plaub thiab zaum kawg ntawm "Murky Waters," ib qho kev sib koom tes tshaj tawm los ntawm Lub Sij Hawm Peev thiab Wisconsin Center for Investigative Journalism. Cov koob tshuaj ntsuam xyuas kev hem thawj rau qhov zoo ntawm Madison cheeb tsam cov pas dej zoo nkauj, thiab cov kev mob siab rau tshiab uas nrhiav kev txhim kho lawv. Cov kws tshawb fawb thoob plaws ntiaj teb tab tom saib peb cov pas dej hauv kev cia siab tias yuav hloov cov lus qhia no rau cov dej muaj teeb meem hauv lwm qhov chaw. Cov yeeb yaj kiab tau tshaj tawm plaub hnub Wednesday sib law liag, pib lub Plaub Hlis 23, 2014.

Murky Waters qhov project nplooj: Dab neeg, cov ntaub ntawv pom, duab.

Nyiaj

Qhov no series, Murky Waters, yog ib feem ntawm Dej Saib Wisconsin, ib qhov project txhawb los ntawm Lub Joyce Foundation uas yog tshuaj xyuas cov dej tsis zoo thiab cov teeb meem khoom siv thoob plaws lub xeev. Saib yav dhau los Water Watch Wisconsin cov dab neeg ntawm dej hauv av thiab kev cuam tshuam dab tsi endocrine.

Txhua lub pas dej tsis tsim muaj vaj huam sib luag. Thiab nyob rau hauv Madison cheeb tsam ntawm Yahara saw, Lake Kegonsa yog lub pas dej liab.

Cov thawj tswj dej thiab cov kws tshawb fawb los ntawm Green Bay mus rau Nyij Pooj tab tom saib Madison qhov kev siv zog tam sim no los ntxuav nws cov algae-beset saw ntawm pas dej - Mendota; Monona, thiab nws tus pab, Wingra; Ua tsaug; thiab Kegonsa, nyob rau hauv kev txiav txim ntawm cov kua.

Steve Carpenter, tus thawj coj ntawm Lub Chaw rau Limnology ntawm University of Wisconsin-Madison tau hais tias "Dab tsi tshwm sim hauv peb lub pas dej yog qhov ua tau zoo tshaj plaws." "Yog tias peb tuaj yeem ua nws ntawm no, ces peb cov ntaub ntawv ntawm cov cuab yeej tuaj yeem raug xa tawm. Nws yog ib lub chaw sim rau kev tsim kho tshiab. "

Txoj kev npaj rau lub pas dej yog tshaib plab cov algae thiab tshem tawm cov dej. Coj los ntawm lub koom haum Clean Lakes Alliance thiab koom nrog ntau tus neeg ua si hauv dej, cov phiaj xwm tsom mus rau ib nrab ntawm cov phosphorus khiav mus rau hauv txhua ntawm plaub lub pas dej loj.

Qhov kev xav zoo sib xws yog Madison Cheeb Tsam Lub Nroog Sewerage txoj kev sim, tam sim no nyob rau hauv pilot theem, them nyiaj rau cov neeg ua liaj ua teb kom txo lawv cov pa phem rau cov dej ntws, ib qho kev xaiv rau kev ua haujlwm kim ntawm kev txhim kho nws tus kheej cov nroj tsuag kho cov pa phem.

Hauv cov kev sim no, Kegonsa - carp-filled, ntsuab, scum-susceptible - yog ib qho ntawm cov teeb meem loj tshaj plaws.

Qhov tseeb yog, qee lub pas dej yog qhov nyuaj los ntxuav dua lwm tus.

"Kegonsa yog zaj dab neeg tu siab, thiab kuv xav tias kuv tuaj yeem xav txog qee yam zoo dua los hais txog nws," Carpenter hais. "Nws yog qhov kawg ntawm txoj kab rau phosphorus ntws mus ntev. Phosphorus qib siab heev. "

Carpenter thiab Richard Lathrop, ib tug so haujlwm ntev Wisconsin Department of Natural Resources lake researcher, tsis ntev los no tau luam tawm cov kev tshawb fawb piv rau kev tswj cov dej ntws, raws li tus yam ntxwv ntawm lub pas dej thiab lawv ib puag ncig. Qhov twg, lawv nug, tej zaum yuav txo cov pa phem yuav ua rau lub suab nrov tshaj plaws rau cov nyiaj?

Qhov ntawd yuav yog ntawm Lake Mendota, nyob rau sab saum toj ntawm cov saw hlau.

Kegonsa, lawv xaus lus, "yuav tsum tau nthuav tawm cov lus teb tsis zoo rau kev tswj hwm."

Rau Kegonsa tus tswv tsev so Tom DuFoe, qhov kev kwv yees zoo li hnov ​​​​tias tus phooj ywg zoo muaj mob hnyav. Nws tau ua haujlwm Kegonsa Cove Resort tawm County Highway AB ntawm lub pas dej sab qaum teb rau peb xyoos. Nws tau saib hauv kev ntxhov siab vim cov nroj tsuag loj zuj zus tuaj.

DuFoe tau hais tias "Lawv muaj ob peb lub tshuab uas lawv siv los txiav cov nroj tsuag," tab sis lawv tsis ua nws ntau npaum li lawv xav tau. Nws nce zuj zus zuj zus. Cov neeg siv khoom yws txog cov nroj tsuag, tshwj xeeb tshaj yog lawv tau tangled nyob rau hauv lub kiv cua thiab zoo li ntawd. "

Tseem, kev lag luam tseem nyob ruaj khov ntawm lub chaw so. Cov neeg muas zaub xauj lub nkoj nuv ntses, pontoons thiab canoes, thiab bar thiab grill yog tibneeg hu tauj coob. Kegonsa muaj ntau yam los muab, DuFoe tau hais tias, uas ua rau txhua qhov kev tu siab uas cov kws paub txog pas dej tau pom tias nws nyuaj los daws cov teeb meem nroj tsuag hauv pas dej. DuFoe tau hais tias lub pas dej yog qhov tsawg tshaj plaws ntawm tag nrho Madison pas dej thiab kev nuv ntses tuaj yeem ua tau zoo, txawm tias muaj cov nroj tsuag. Nws yog ib qho ntawm cov pas dej uas koj tuaj yeem paddle lossis lub cev muaj zog tawm thiab khiav tawm ntawm cov neeg coob coob thiab cov nkoj loj thauj neeg caij skiers, nws hais ntxiv.

"Kuv nyiam lub pas dej no," DuFoe hais.

Vim li cas Kegonsa tsis muaj hmoo

Lake Kegonsa muaj dej tsis zoo nyob hauv Yahara saw.

Thaum kawg ntawm lub pas dej, nws tau txais phosphorus los ntawm tag nrho lwm cov pas dej. Kwv yees li peb feem plaub ntawm phosphorus hauv Lake Kegonsa los ntawm sab saud. Cov seem yog los ntawm kev ua liaj ua teb.

Vim nws yog ib tug ntiav, puag ncig lub tais, cua sib tov nws yooj yim, ncaws li phosphorus los ntawm sediments.

Nws cov carp ntau kuj ua rau cov phosphorus nplua nuj sediments.

Thiab Kegonsa muaj ntau phosphorus los rau hauv nws. Nyob rau lub sijhawm no nws muaj ntau heev, qhov tseeb, uas cov algae siv tsis tau tag nrho - txhais tau tias mus txog rau qhov taw tes, "koj tuaj yeem txiav nws thiab tsis muaj dab tsi yuav tshwm sim," Lathrop hais.

Carpenter thiab Lathrop txoj kev tshawb fawb qhia tias Clean Lakes Alliance txoj kev npaj yog "kev txhoj puab heev tab sis ua tau" tag nrho. Tab sis cov dej ntshiab yuav nyuaj dua kom ua tiav ntawm Lake Kegonsa, vim tias nws cov pa phem ntau dhau los ntawm cov dej ntws.

Txawm hais tias txoj kev npaj ua tiav rau tsab ntawv, Kegonsa tej zaum yuav tsis tshem tawm ntau npaum li lwm lub pas dej, Lathrop tau hais.

"Tab sis nws tsis tau txhais hais tias peb yuav tsum tsis txhob sim," nws hais ntxiv.

James Tye, Tus Lwm Thawj Coj ntawm Clean Lakes Alliance, tau hais tias nws yog ib qho tseem ceeb los hais txog qhov kev lim dej phem tshaj plaws mus rau hauv Lake Kegonsa vim tias "yog tias koj tsis ua dab tsi, nws tseem yuav tau txais txhua yam phem los ntawm lwm lub pas dej," nws hais. .

Nws tau hais tias "Cov khoom nyob ib puag ncig Lake Kegonsa yuav tsum mob siab rau ntau ntxiv txog cov av xau nkag mus rau hauv lub pas dej," nws hais.

Muaj kev siv zog tshiab. Tye tau taw qhia rau qhov haujlwm Clean Lakes Alliance-coordinated project ua tiav lub caij nplooj zeeg dhau los uas tus neeg ua liaj ua teb uas nws thaj av tau ntws cov quav khib nyiab mus rau hauv dej tau yaum kom ntxiv lub pas dej uas cov dej ntws tuaj yeem ruaj ntseg.

Peter Foy, tus thawj tswj hwm ntawm Cov Phooj Ywg ntawm Lake Kegonsa, pab pawg neeg tsis muaj txiaj ntsig ntawm kwv yees li 320 tus tswv hauv lub pas dej, tau tsav tsheb ncig ua ntej xyoo ntawd txhawm rau txheeb xyuas qhov dej ntws mus rau lub pas dej thiab ua piv txwv dab tsi hauv dej. Rau ib pliag nws zoo li qhov project yog floundering.

Peter Foy, tus thawj tswj hwm ntawm Cov Phooj Ywg ntawm Lake Kegonsa, hais tias "thaum peb muaj algae tawg tawm ntawm qhov ntawd, qhov ntawd yog qhov phem tshaj plaws. Koj tsis tuaj yeem tso koj cov dev mus rau ntawd. Peb tsis txhawj xeeb yog dej ntsuab me ntsis. " Mike DeVries / The Capital Times

"Tab sis kuv yuav raug darned," nws hais. "Ua ntej av khov, qhov project tau ua tiav."

Nws ntseeg tias tib neeg tam sim no tab tom pib yuav mus rau qhov xav tau rau kev ntxuav phosphorus.

Ib yam dab tsi hnyav?

Carpenter cov lus qhia: "Tej zaum peb yuav tsum xav mus ntev txog kev cuam tshuam loj heev hauv Kegonsa."

Kev tshem tawm cov carp, piv txwv li, tuaj yeem pab tau. Los yog kho lub pas dej nrog alum, ib qho tshuaj uas tawm tsam phosphorus; Nws tau ntev tau siv los ntawm cov chaw kho dej khib nyiab tab sis nquag siv hauv Wisconsin.

"Cov no, lossis lwm yam kev xaiv, yog qhov loj thiab kim ecosystem engineering uas yuav tsum tau ua tib zoo npaj thiab saib xyuas pej xeem," Carpenter hais. "Tab sis tom qab kev tshuaj xyuas lawv yuav zoo dua piv rau lwm txoj hauv kev, uas yog lub tais uas muaj kuab paug loj heev rau ntau xyoo lawm, thiab qhov loj ntawm phosphorus mus rau Yahara thiab Rock River."

Kho qhov kev cia siab

Lathrop qhov kev coj ntawm Kegonsa yog tias "kev cia siab yuav tsum muaj tseeb." Rau Lake Mendota, dej ntshiab txhais tau tias tuaj yeem pom peb meters. Rau Kegonsa, tib neeg yuav txaus siab pom dhau ib 'meter', nws hais ntxiv.

"Peb yuav tsum kawm los ntawm kev ua, thiab saib seb peb tuaj yeem tau txais dab tsi," nws hais. “Muaj kev cia siab. Txawm rau Kegonsa. "

Foy, tus tswv ntawm lub pas dej tau hais tias "Txhua tus neeg nyob hauv lub pas dej yuav qhia rau koj tias nws yog qhov chaw zoo nkauj nyob, hloov mus tas li,"

"Tab sis thaum peb muaj algae tawg tawm ntawm qhov ntawd, qhov ntawd yog qhov phem tshaj plaws. Koj tsis tuaj yeem tso koj cov dev mus rau ntawd. Peb tsis txhawj xeeb yog dej ntsuab me ntsis. "

Qhov no series, Murky Dej, tau tsim kev koom tes los ntawm Lub Peev Times thiab Wisconsin Center for Investigative Journalism. Nws yog ib feem ntawm Dej Saib Wisconsin, ib txoj haujlwm txhawb nqa los ntawm Joyce Foundation uas tshuaj xyuas cov dej tsis zoo thiab cov teeb meem khoom siv thoob plaws xeev. Tus kws sau xov xwm hauv chaw Ron Seely tau pab txhawb rau tsab ntawv ceeb toom no.

Cov nonprofit Wisconsin Center rau Kev Tshawb Xyuas Xov Xwm (

www.WisconsinWatch.org

) koom tes nrog Wisconsin Public Radio, Wisconsin Public TV, lwm yam xov xwm tshaj tawm thiab UW-Madison Tsev Kawm Ntawv ntawm Kev Sau Xov Xwm thiab Kev Sib Txuas Lus.

Txhua yam haujlwm tsim, luam tawm, tshaj tawm lossis tshaj tawm los ntawm Lub Chaw tsis tas yuav cuam tshuam txog kev xav lossis kev xav ntawm UW-Madison lossis ib qho ntawm nws cov koom tes.

Creative Commons License

Rov luam tawm peb cov ntawv dawb, hauv online lossis luam tawm, raws li daim ntawv tso cai Creative Commons.

Nrov dab neeg los ntawm Wisconsin Watch